Πολλοί από τους αγίους της Εκκλησίας υπήρξαν στους δύσκολους χρόνους της Τουρκοκρατίας διδάσκαλοι του Γένους. Ένας από αυτούς είναι και ο όσιος Ευγένιος ο Αιτωλός (1597-1682), μια μεγάλη πνευματική και χαρισματική προσωπικότητα, ο οποίος έβαλε τη δική του σφραγίδα στην προάσπιση της ορθόδοξης πίστης και στην αναθέρμανση της ελληνικής Παιδείας του υπόδουλου ελληνικού Γένους. Έζησε τον 17ο αιώνα, στην εποχή της πιο σκληρής δουλείας για τους υπόδουλους λαούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Προς ανατροπή της δύσκολης κοινωνικής και πνευματικής κατάστασης, ο λόγιος των Αγράφων επιδόθηκε με ιεραποστολικό ζήλο στη συγγραφή αξιόλογων έργων, στην ίδρυση Σχολείων για τη διδασκαλία των ελληνικών γραμμάτων και την αναθέρμανση της πίστης, αναδεικνύοντας πλήθος λαμπρών μαθητών και συνεχιστών του έργου του, οι οποίοι συνέβαλαν ουσιαστικά στην αναγέννηση της Παιδείας κατά τον 17ο αιώνα. Ο ίδιος αποτέλεσε κυρίαρχη πνευματική μορφή όχι μόνο στον ευρυτανικό χώρο, όπου και έδρασε πολλαπλώς ευεργετικά, αλλά και ευρύτερα προς όφελος της Παιδείας ολόκληρου του Γένους.
Η πολύεδρη εκκλησιαστική, πολιτιστική και κυρίως εκπαιδευτική προσφορά του Ευγενίου Γιαννούλη του Αιτωλού ως Διδασκάλου του Γένους κατά την σκοτεινή εποχή της Τουρκοκρατίας και ειδικά κατά τον 17ο αιώνα, όταν έδρασε, αποτελεί το αντικείμενο μελέτης στην παρούσα διπλωματική εργασία.
Από τη θέση αυτή επιθυμώ να εκφράσω τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου στον σύμβουλό μου καθηγητή κ. Ιωάννη Μπάκα, τόσο για την προτροπή του να ασχοληθώ μ’ ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος θέμα, όσο και για τις πολύ χρήσιμες συμβουλές και την καθοδήγησή του σε όλα τα στάδια συγγραφής της ανά χείρας μελέτης. Νιώθω επίσης την ανάγκη να ευχαριστήσω τα μέλη της οικογένειάς μου για την αρωγή και στήριξή τους σε κάθε βήμα, καθώς και για την ενθάρρυνση να ολοκληρώσω τις μεταπτυχιακές μου σπουδές.
ΣΤΥΛΙΑΝΗ Β. ΤΣΙΓΚΟΥ